• door Leendert van der Sluijs •
Het doet er niet toe dat ik nog nooit iets van hem had gelezen. Christophe Vekeman is in België een groot schrijver en hij is een groot stilist. Maar nu is er vanuit het niets een meteoriet die Liter in het hart treft. Letterlijk. De punt van de i in Liter is nog te zien als een zwart gat of gapende leegte. Een punt vaag gevormd door zoiets als (o), lees: GOD.
Wat is er aan de hand? Vekeman besloot serieus te stoppen met het schrijven van fictie en op zoek te gaan naar ‘de waarheid en niets dan de waarheid, naar wat van fictie het tegenovergestelde vormde’. Zijn iconisch uitgegeven egodocument Tot God is het resultaat, een waanzinnig knap relaas van zijn zoektocht. Het herinnert aan Belijdenissen van Augustinus en aan De boeteling van Isaac Bashevis Singer.
Vooral de boeken van de vermaarde Britse schrijver C.S. Lewis hielpen de auteur. Hij ontdekte dat wij de waarheid niet in pacht hebben, maar dat de Waarheid ons in pacht heeft. Wat dat allemaal betekent weten we nog maar ten dele. ‘Wat we zullen worden, wat we straks zullen wezen? Dat is een ander paar mouwen. Dat is nog niet ‘geopenbaard’, dat weten we nog niet, dat is verre van duidelijk.’ Vekeman zegt het Paulus na. Het belangrijkste voor nu is waarheidsvinding. Wat is waarheid? Is God waarheid? Want ‘óf het leven is een ernstige, goddelijke zaak, óf het is enkel een grap […]. Het slappe, basisloze tusseningedoe van de zelfaanbidders en opiniepenners kan mij alleen maar misselijk maken.’ God is allesbehalve fictie, ontdekt Vekeman. En daarom zal hij niet meer schrijven. De meteoriet slaat in. In onze woorden is slechts een orgie van woorden, daar is de waanzin. ‘Fictie is op z’n best gestructureerde waanzin.’ Christophe Vekeman stelt er een andere waanzin tegenover, hij citeert er veel bijbelteksten voor. Hij zou ook kunnen citeren ‘het dwaze van God is wijzer dan de mensen’.
Wie God erkent, zoekt niet meer, maar laat zich vinden. Wie God erkent, schrijft niet meer, maar laat zich lezen. Als alle schrijvers tot bekering komen betekent dat voor Liter een ware meteorietenregen. Geen schrijver zal nog willen schrijven, slechts getuigen.
Maar België heeft behalve het verdriet van Hugo Claus nu ook de vreugde van Christophe Vekeman.
N.a.v. Christophe Vekeman, Tot God. De Arbeiderspers 2024, 278 blz., € 24,99
